Gigy Money: Wema Sepetu ni Mwanamke Feki (Video)

Vigodoro na mafunzo ya unyago yatajwa kuwa ni moja ya visababishi vya mimba na ndoa za utotoni 

Na Ahmad Mmow, 

Leo wakizungumza wakati wa mrejesho wa mafunzo ya uraghbishaji kwa ngazi ya kata katika Kijiji cha Mchinga Moja, Manispaa ya Lindi, baadhi ya Viongozi na watendaji wa vijiji na kata hiyo ya Mchinga walisema tabia ya kuoneana aibu na kuendeleza mila potofu zinachangia tatizo la mimba za utotoni kuwa sugu katika kata hiyo na jambo hilo kukatisha ndoto za wasichana hao.

Isaya Minani  ambae ni afisa elimu kata ya mchinga alisema vigodoro nimoja ya visababishi vya mimba za utotoni na wakina mama wamevifanya  kuwa biashara.Amewaomba waraghbishi ngazi ya jamii kutoa elimu na kubadilisha tabia na mitazamo katika jamii yao.

Mbali na mila na desturi,kupitia uwasilishaji wa igizo washiriki wamesema ukosefu wa mabweni na umbali mrefu wa kwenda shule ya sekondari ya kata hiyo kunachangia wasichana kupata mimba umri mdogo na kuacha shule na mwisho wasichana wenye ndoto za kuwa viongozi kushindwa kufikia malengo yao.

Salum Said Seif ambae ni mwenyekiti wa serikali ya kijiji cha Mchinga Moja alisema bado kuna tatizo la kukumbatia na kuendeleza mila potofu kwa baadhi ya wazazi na walezi katika kata hiyo. Hali inayosababisha mimba za utotoni.

kuoneana aibu baina ya wazazi na walezi ambao watoto wao wamepeana ujauzito  wanamaliza nyumbani mashauri ya mimba badala ya mahakamani.

Amesema tabia hiyo inakwenda sanjari na kutowafichua watu wanaotenda vitendo vya unyanyasaji na ukatili wa kijinsia kwa watoto na wanawake.

Alisema" Tusipake rangi uovu. Hata kama tunafahamiana tusioneane aibu. Wanaofanya uovu sheria ichukue mkondo wake. Aya yanayotokea hayatokei kwa bahati mbaya tunafanya wenyewe, " alisisitiza mwenyekiti Yusufu.

Alisema zamani mila na desturi hata imani za dini hazikumpa mwanamke nafasi kushiriki kwenye mikutano na kuongea ,ila siku hizi unawakuta wanawake .Imani zetu za dini zinamtaka mwanamke asiongee lakini huo ni mfumo dume na umepitwa na wakati.

Mafunzo hayo ya siku tano ya uraghbishaji yaliandaliwa na kutolewa na Mtandao wa Jinsia Tanzania( Tanzania Gender Network Program/TGNP).Katika kutekeleza mradi wa kuwezesha sauti za  wasichana ,wanawake na watu wenye ulemavu katika uongozi na haki ya kumiliki rasilimali.Mradi huu unafadhiliwa na shirika la Umoja wa Mataifa Wanawake.(UNWomen).

Washiriki wa mafunzo ya uraghbishi wameiomba serikali kuwajengea kituo cha afya na kufanya matengenezo ya barabara ilikutokomeza vifo vya mama na mtoto na wananchi kujifungulia njiani.

Siajabu Mohamed alisema kutokuwepo kwa kituo cha Afya kinasababisha wamama wajawazito kujifungulia njiani na kutozwa 50,000 kama faini ya kujifungulia njiani.Kitendo ambacho kinaumiza sana wanawake nakudidimiza uchumi wa wanawake nasio kuwainua wanawake.

Alisema hali inakuwa ngumu muda wa usiku iwapo mgonjwa anatakiwa apelekwe kitomanga au Lindi .kwani wanalazimika kukodi gari kwa shilingi 40,000. Hadi 60,000.

“Tunayo zahanati lakini haikidhi mahitaji kabisa”

Nae Mwajuma Abass mkazi wa kijiji cha Ruvu alisema licha ya changamoto ya kituo cha afya lakini pia zahanati ya Ruvu ina muhudumu mmoja  na jamii kukosa huduma stahili.

Adam Said Ling’anaweka wa kijiji cha Mchinga Moja ya watu wenye ulemavu wa macho alitoa wito kwa serikali kupandisha malipo ya vibali vya sherehe za vigodoro zinazoambatana na ngoma zisizo na maadili.Kwani vijana wengu wakike wanaharibika kimaadili kutokana na ngoma hizo.

“Iwekwe bei kubwa ya vibali ili kupunguza vigodoro.walau iwe shilingi laki moja,wengi watashindwa kumudu na hawata endelea”.alisema Adam

Afisa Maendeleo bwana Dickson Joswa amewakumbusha waraghbishi kuhusu ulawiti kwa watoto wakiume,nakuwasihii wasikae kmya kuhusu jambo hilo.

Mtendaji wa kata ya Mchinga Ndugu Ally waheri alisema waraghbishi na viongozi wanakazi ya kuelimisha jamii,kijiji cha mchinga 1 wanafunzi wanaacha sana shule,wasichana wakifika kidato cha kwanza au pili wanaacha shule sana hasa Namhodi wanaongoza kuacha shule.

Mwezeshaji kutoka Mtandao wa Jinsia Tanzania (Tanzania Gender Network Program/TGNP)Mary Nsemwa  alisema kumekuwa na tabia ya kuwalaumu na kuwahukumu wasichana wanaoacha Masomo kabla ya kutafuta na kujua sababu zinazo sababisha waache masomo.

Alisema licha ya uzembe unaosemwa na watu wengi kama sababu lakini zipo sababu nyingine zinazoweza kuwafanya wasiwe tayari kuendelea na masomo.

Alibainisha kwamba kuna shule hazina miundombinu rafiki kama vyoo vya kutosha,maji .Mambo ambayo nimuhimu sana kwa watoto wakike.Hivyo aliwasihi viongozi kufanya zaidi utafiti wa tatizo hilo .

Alisema masomo ya Uraghbishi yanatolewa na TGNP yanasaidia jamii kuweza kuiibua fursa na changamoto zinazowazunguka ,kufanya uchambuzi wa kina zaidi na kuweka mpango mkakati wa utekelezaji wa kutatua changamoto hizo.Ili wasichana,wanawake na watu wenye ulemavu waweze kushiriki nafasi za uongozi na maamuzi,nakuweza kumiliki na kuzifurahia rasilimali .

Diwani wa Kata ya Mchinga Mswalile Ally alikiri changamoto walizozitaja wanajamii zipo na kuwashukuru TGNP kwa kufanya Uraghbishi na kuomba kuendele kushirikiana na watu wa Mchinga.